‘Bij prostaatkanker onder controle blijven’, mijn ervaring met active surveillance
25 januari 2022
Gerrit Voorsluijs was 77 jaar toen hij bij Andros het prostaatkanker precisiediagnostiek traject doorliep omdat zijn PSA te hoog was. Helaas bleek dat hij prostaatkanker heeft. Samen met zijn arts besloot hij niet te kiezen voor direct ingrijpen maar om onder controle te blijven bij Andros, active surveillance heet dat.
Waarom active surveillance?
Ik voel me nu kerngezond. Een operatie of bestraling brengt toch risico’s met zich mee. Daarom stel ik die liever uit zo lang dat verantwoord is. Elke dag dat ik kan leven zonder gevolgen van zo’n ingreep, is er eentje. De wetenschap dat er kwaadaardige cellen in mijn prostaat zitten, dat is natuurlijk niet fijn. Maar ik heb vertrouwen in de controles en dat mijn arts mij tijdig zal waarschuwen als er wel moet worden ingegrepen.
Waarom liet u uw PSA waarde meten?
Mijn vrouw en ik laten een keer per jaar onze waardes meten, bloeddruk, cholesterol etc. Onze APK noemen we dat. De huisarts meet dan ook mijn PSA waarde. Om die PSA meting heb ik ooit zelf gevraagd bij de huisarts toen ik in de vijftig was. Een vriend van mijn zoon verloor zijn vader aan prostaatkanker. En die jongen, van nog geen 20 jaar oud, vroeg of ik mijn PSA wel liet meten. Dat was de eerste keer dat ik van PSA hoorde. In de loop van de jaren heb ik helaas wel meer prostaatkanker in mijn omgeving meegemaakt.
Hoe werd de prostaatkanker ontdekt?
Die PSA waarde zat altijd wel goed. Tot zo’n drie jaar geleden. Toen begon mijn PSA waarde te stijgen. In november 2020 zat ik rond de 6 en februari 2021 al rond de 9. Toen wilde mijn huisarts me doorverwijzen naar de uroloog in het ziekenhuis. Ik zei: ‘wacht daar nog maar even mee.’ Mijn vrouw en ik wilden eerst eens rustig zelf alles op een rijtje zetten. ‘Het is je eigen lichaam en je moet keuzes maken die bij je passen’ is ons motto. Dat komt ook omdat mijn vrouw 32 jaar verpleegkundige is geweest.
Zelf verdiepen
De huisarts had ons informatie gegeven over prostaatkanker. Toch gingen we zelf ook online op zoek naar informatie en bekijken wat de mogelijkheden waren. Toen zagen we dat Andros volgens de nieuwste methode prostaatkanker opspoort, en ook dat ze een schat aan ervaring daarmee hebben. We konden op de Andros website veel uitleg vinden en het was ook heel duidelijk. Dat sprak ons aan. Bij de ziekenhuizen zagen we vaak die ouderwetsere manier van opsporen, met wel veel aandacht voor hun operaties. Eigenlijk was ik best wel verbaasd dat er zoveel verschil in zat. En dat er in mijn lokale ziekenhuis dus nog via de anus wordt geprikt met alle antibiotica en risico’s van dien.
Naar Andros
Ik bleek binnen één week al terecht te kunnen in Arnhem omdat er net iemand had afgezegd. Wat ik prettig vond aan het bezoek was dat ik me welkom voelde en de afspraak soepel en professioneel verliep. Ik noem dat ‘contact van mens tot mens’. Ook prikten ze bloed om opnieuw de PSA waarde te bepalen en kreeg ik direct de uitslag daarvan. Ik had een goede klik met mijn arts professor Debruyne. Nadat hij me had onderzocht stelde hij voor een MRI scan van de prostaat te laten maken in Baarn. Daar kon ik twee weken later terecht.
Het bleek prostaatkanker te zijn
Helaas bleek uit de scan dat er verdachte plekken te zien waren op de beelden. Daarom was vervolg onderzoek nodig en werd er een fusie biopsie ingepland. Dat is een biopsie die wordt geprikt via de huid en op basis van de MRI beelden. Ook tijdens de biopsie vond ik dat de medewerkers zeer prettig met mij omgingen. Toen ik twee weken later de uitslag besprak met professor Debruyne liet hij zien dat uit dit onderzoek bleek dat er inderdaad sprake was van kanker in de prostaat.
Prostaatkanker behandeling uitstellen en onder controle blijven
Wel gaf hij aan dat afwachten in mijn geval ook zeker een optie was, waarbij ik dan wel heel goed onder controle blijf. Dat noemen ze ‘active surveillance’ of ‘actief bewaken’. De komende 5 jaar word ik dan elk half jaar gecontroleerd. Als ze het niet meer vertrouwen kan ik opnieuw een MRI of biopsie krijgen. Ik heb nu één controle gehad en die was goed.
Elke behandeling brengt op korte en lange termijn toch gevolgen met zich mee. Zeker als je wat ouder bent. Dat kunnen lichtere klachten zijn maar ook incontinentie. Ik voel me nu goed en merk niets van prostaatkanker, dat zou ik graag zo houden.
Bij active surveillance stel je het ingrijpen, zoals opereren of bestralen, uit zo lang dat verantwoord is, daarom blijf je onder controle. Ik heb er vertrouwen in dat professor Debruyne me goed in het vizier heeft. En de precisiediagnostiek van Andros geeft me veel zekerheid.
Ik had van een kennis al eens gehoord van de mogelijkheid om onder controle te blijven. Hij kon de behandeling zo ook een aantal jaren uitstellen. En daarbij gaan medische ontwikkelingen ook steeds maar door, misschien dat ik daar op den duur ook nog voordeel van heb.
Ik wil mijn ervaring met active surveillance graag delen middels dit interview. Misschien dat ik iemand anders ermee kan helpen. Je leest zoveel over opereren en bijna nooit over deze manier van onder controle blijven.
Medische toelichting op active surveillance door professor Frans Debruyne
Active surveillance, ook wel actieve bewaking genoemd, houdt in dat met behulp van vastgestelde protocollen de ontwikkeling van de gevonden prostaatkanker wordt gevolgd. Er wordt in eerste instantie voor gekozen het beloop van de prostaatkanker nauwlettend in de gaten te houden en niet direct met een behandeling te starten.
Elke drie tot zes maanden wordt er een evaluatie ingepland om te controleren of de kanker groeit. Tijdens de evaluatie wordt bloed onderzocht door een PSA-waarde bepaling en wordt er een rectaal onderzoek met eventueel een transrectale echografie (TRUS) uitgevoerd. Daarnaast kan, wanneer nodig, er met aanvullende precisiediagnostiek met MRI en/of een prostaatbiopsie gekeken worden of de kanker agressiever is geworden.
Wanneer uit onderzoeken blijkt dat de kanker gegroeid of agressiever geworden is, kan alsnog tot behandeling worden overgegaan. Active surveillance zorgt ervoor dat de kwaliteit van leven bij mannen met minder ernstige prostaatkanker wordt behouden door deze pas te behandelen wanneer dat daadwerkelijk nodig is. In sommige gevallen groeit de prostaatkanker zo langzaam dat deze mannen gedurende de rest van hun leven geen klachten van hun prostaatkanker krijgen.
Bij Andros Clinics volgen meer dan 1.000 mannen een active surveillance protocol voor een vastgesteld laaggradig dus niet meteen bedreigend prostaatkanker. Ook wordt momenteel door Andros samen met Santeon ziekenhuizen wetenschappelijk onderzoek opgezet naar een optimale MRI en biopsie strategie bij active surveillance.