Prostaatontsteking oorzaken, symptomen en behandeling

Een prostaatontsteking is een acute of chronische ontsteking van de prostaat, een klier direct onder de blaas. Deze ontsteking wordt ook wel prostatitis genoemd. De symptomen hangen af van de aard van de ontsteking. Sommige mannen ondervinden nauwelijks of geen klachten, terwijl de klachten bij andere mannen hevig kunnen opsteken.

Mogelijke klachten bij prostatitis zijn koorts, koude rillingen, een abnormale plasdrang, vaak ‘s nachts moeten plassen, pijn, irritatie of een branderig gevoel bij het plassen, pijn tussen de anus en de balzak, pijn laag in de rug en pijn bij de zaadlozing.

Direct verder lezen over symptomen of behandeling.

Oorzaken van prostaatontsteking

Een prostaatontsteking kan acuut of chronisch zijn. Een acute prostaatontsteking treedt plotseling op en is kortdurend. Een chronische prostaatontsteking is een langdurige ontsteking.

Acute prostaatontsteking

Acute bacteriële prostaatontstekingen komen vooral voor bij jonge mannen. Hoe de bacteriën in de prostaat terechtkomen, is niet altijd duidelijk. Acute bacteriële prostaatontstekingen hangen samen met blaasontstekingen en er is ook een hoger risico voor mannen met een vergrote prostaat.

Acute prostatitis is niet besmettelijk. Er is geen gevaar voor de seksuele partner. Meestal is de oorzaak een zeer veel voorkomende bacterie, zoals bv. staphylococcus aureus, een bacterie die nagenoeg bij iedereen normaal op de huid voorkomt.

Chronische prostatitis

Chronische bacteriële ontstekingen van de prostaat komen ongeveer even vaak voor als een acute blaasontsteking. Vooral mannen met frequent terugkerende ontstekingen van de blaas en de urinewegen hebben zeer vaak een prostaat die chronisch ontstoken is door bacteriën. Lees verder over chronische prostatitis

Prostaatstenen

Een mogelijke oorzaak van een chronische prostatitis zijn geïnfecteerde prostaatstenen. Nagenoeg alle mannen boven 40 jaar hebben prostaatstenen. Normaal zijn deze stenen niet besmet met bacteriën. Ze hinderen ook niet en zijn onschadelijk zolang ze in de prostaatklier blijven. Soms raken prostaatstenen echter besmet met ziektekiemen. Ze vormen dan een haard van waaruit de bacteriën telkens opnieuw kunnen uitzwerven en ontstekingen veroorzaken.

Symptomen prostaatontsteking – prostatitis

Symptomen acute prostaatontsteking

De klachten zijn hevig en de patiënt is erg ziek met:

koorts en/of koude rillingen
pijn in de onderbuik en tussen penis en anus
pijn laag in de rug
spierpijn
algemene malaise

Symptomen chronische prostaatontsteking

Bij chronische prostatitis zijn ook de klachten chronisch:

zeurende pijn in de onderbuik, in de perineaal streek (tussen balzak en aars)
aanhoudende lage rugpijn
frequent plassen met branderig gevoel tijdens of na het plassen
vooral ook algemene klachten als moeheid, lusteloosheid en zelfs uitputting.

Omdat deze chronische klachten soms moeilijk aanduidbaar zijn is, zeker bij falen van de initiële therapie, een verwijzing naar de uroloog noodzakelijk.

Onderzoek prostaatontsteking

Het onderzoek naar de prostaatontsteking bestaat uit twee delen:

een rectaal toucher
een laboratoriumonderzoek van prostaatvocht en urine.

Rectaal toucher

Als de arts de ontstoken prostaat met de vinger controleert via de anus, voelt deze warm, plaatselijk harder en gezwollen aan. De aanraking van de prostaat is pijnlijk.

Onderzoek prostaatvocht en urine

Zowel in het prostaatvocht als in de urine vindt men een aanzienlijke hoeveelheid ziektekiemen. Via een laboratoriumonderzoek kan uitgemaakt worden om welke ziektekiemen het gaat. Daarna kan worden bepaald met welke antibiotica deze het best bestreden kunnen worden.

Een correcte diagnose is zeer belangrijk om vast te kunnen stellen welke behandeling het meeste kans op succes heeft. Het maakt immers een verschil waar de ziektekiemen zich bevinden (blaas, urinebuis of prostaat) en om welke ziektekiemen het gaat. Er moet immers een antibioticum worden gekozen dat zowel de besmettende ziektekiem kan doden als kan doordringen tot op de plaats waar deze ziektekiem zich bevindt.

Behandeling prostaatontsteking / prostatitis

Een acute prostaatontsteking wordt behandeld met antibiotica. De belangrijkste klachten verdwijnen snel, maar de behandeling moet minstens 30 dagen en meestal langer worden verdergezet om te vermijden dat de ontsteking chronisch zou worden.

Als de patiënt erg veel last heeft van de infectie, kan de arts ook een pijnstiller voorschrijven. Zolang de patiënt zich ziek en moe voelt, kan hij het best rustig aan doen. Het is ook belangrijk dat hij voldoende drinkt, minstens 2 liter per dag.

De chronische ontsteking wordt ook behandeld met antibiotica. De meeste antibiotica dringen echter niet of slechts zeer slecht door tot in het prostaatvocht. De behandeling is dus alleen mogelijk met specifieke antibiotica en duurt ongeveer 30 dagen. Nadien moet de patiënt geregeld op controle omdat er nieuwe infecties kunnen optreden, soms zelfs maanden na de behandeling. Lees verder over de behandeling van chronische prostatitis

Als de behandeling met antibiotica geen succes oplevert, kan er overgestapt worden naar andere geneesmiddelen. De behandeling moet lang aangehouden worden.

Prostaatklachten zelftest